Jak wyceniamy programy menedżerskie, opcje menedżerskie, programy motywacyjne wg MSSF 2?
Nasz zespół ma bardzo szerokie doświadczenie w niezależnej wycenie opcji menedżerskich. Są one zwykle opcjami na akcje i stanowią element programu motywacyjnego dla kadry menedżerskiej. Warto dodać, że każdy akcyjny program motywacyjny powinien być wyceniony i ujęty zgodnie z Międzynarodowym Standardem Sprawozdawczości Finansowej nr 2 (MSSF 2 / IFRS 2), nawet jeśli formalnie jednostka stosuje jedynie przepisy krajowe, takie jak Ustawa o Rachunkowości (UoR).
Wycena opcji menedżerskich, wycena programów motywacyjnych, ESOP
W takich programach osoby świadczące usługi lub pracę dla spółki otrzymują pewne instrumenty finansowe jako część swojego wynagrodzenia. Mogą to być na przykład:
- opcje na akcje własne spółki,
- warranty subskrypcyjne,
- bardziej skomplikowane opcje egzotyczne,
- akcje,
- innego typu instrumenty kapitałowe.
Programy takie mogą mieć charakter powszechny (tzw. powszechne pracownicze programy akcyjne). Mogą to być też programy przyznawane kluczowym pracownikom z punktu widzenia firmy (głównie kadrze menedżerskiej lub zarządzającej). Programy funkcjonują także pod nazwą ESOP (Employee Stock Option Plan).
Rozpoznanie warunków rynkowych i nierynkowych wg MSSF 2
Zwykle realizacja przyznanych uprawnień jest uzależniona od spełnienia szeregu warunków. Z jednej strony są to warunki nierynkowe, m.in. o charakterze lojalnościowym. Z drugiej strony są to tzw. warunki rynkowe, które są wbudowane w dany program motywacyjny.
Ten podział i odpowiednia klasyfikacja jest kluczowa podczas wyceny opcji menedżerskich. Nietrudno się domyślić, że czasami rozpoznanie, czy dany zapis występujący w konkretnym dokumencie wewnętrznym spółki odnosi się do pierwszego czy drugiego rodzaju warunków, może być bardzo trudne. Między innymi wynika to z tego, że prawnicy ujmujący te zapisy nie myślą na tym etapie o wycenie programu w kontekście MSSF 2. Dlatego też na etapie wyceny kluczowa jest zarówno wiedza ekspercka aktuariusza, jak i jego wieloletnie doświadczenie z polską specyfiką.
Wycen opcji menedżerskich wg wartości godziwej dokonywaliśmy w naszej wieloletniej historii dla wielu spółek giełdowych oraz dla spółek nienotowanych na giełdzie. Były to wyceny klasycznych warrantów, obligacji zamiennych, jak i bardzo skomplikowanych egzotycznych instrumentów.
Różnorodne cechy wycenianych opcji
Przyznawane opcje menedżerskie mogą charakteryzować się bardzo różnymi cechami, specyficznymi dla tego typu instrumentów finansowych. Wynika to z tego, że kierownictwo spółki może je uznać za kluczowe dla rozwoju firmy. W konsekwencji tego będzie chciało uwzględnić je przy tworzeniu programu motywacyjnego.
Opcje mogą wygasać w konkretnym terminie lub dawać możliwość wykonania w okresie na przykład kilku lat. Ich wypłata może być w formie akcji spółki albo ich równowartości w gotówce. Do tego mogą zależeć od innych wartości rynkowych, takich jak indeksy czy kursy walutowe. Nie wspominając już o bardziej skomplikowanych własnościach, jak zależność od średniej ceny akcji w jakimś okresie.
To wszystko powoduje, że do ich wyceny niezbędna jest rozległa wiedza z zakresu modelowania stochastycznego oraz biegła znajomość standardów, aby odpowiednio uwzględnić wszystkie niuanse.
Modyfikacje programów motywacyjnych
Standardy dają również restrykcyjne wytyczne co należy zrobić w sytuacji, gdy następuje modyfikacja przyznanych opcji na akcje już po ich przyznaniu pracownikom.
Tutaj też mogą być różne przypadki, na przykład zmiana liczby przyznanych instrumentów czy zmiana ich warunków. Może to powodować wzrost lub spadek wartości godziwej uprawnień z punktu widzenia pracownika.
Tego typu sytuacje się zdarzają, a nasi eksperci już niejednokrotnie pomagali firmom z wyznaczeniem oraz odpowiednim ujęciem kosztu takiej modyfikacji zgodnie z MSSF 2.
Raport z wyceny opcji menedżerskich
Wycena opcji menedżerskich kończy się u nas raportem, który podpisuje nasz dedykowany aktuariusz. Raport ten zawiera dokładne uzasadnienia wszystkich założeń w kontekście MSSF 2. W ekspertyzie zamieszczamy także propozycję alokacji kosztów programu w czasie oraz analizę wrażliwości jego wartości godziwej.
Nasza oferta w zakresie wycen opcji na akcje i programów menedżerskich
Posiadamy wiele listów polecających w temacie wyceny opcji na akcje, warrantów, obligacji i innych instrumentów od znanych spółek. Pomagaliśmy również wielokrotnie tworzyć program motywacyjny od początku.
Na Państwa życzenie chętnie przedstawimy naszą ofertę dostosowaną do Państwa sytuacji oraz nasze referencje. Doradzamy zarówno w sprawach podejścia księgowego, jak i samej wyceny wartości godziwej przyznanych uprawnień, takich jak opcje menedżerskie czy obligacje zamienne.