Wycena wartości godziwej (fair value) instrumentów finansowych, rola aktuariusza, standardy, doświadczenie, oferta halley.pl
Krótko o instrumencie finansowym
Zgodnie z definicją z Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 32 (MSR 32), instrument finansowy to każdy kontrakt, który skutkuje powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej jednostki i zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej jednostki. Standardy międzynarodowe nakładają na spółki obowiązek ich wyceny i ujęcia w swoich sprawozdaniach finansowych. Dla przykładu, instrumenty pochodne zawsze muszą być wycenione wg wartości godziwej i trafiają w wynik finansowy.
W 2018 szczegółowe zasady klasyfikacji i ujmowania instrumentów finansowych zostały umieszczone w Międzynarodowym Standardzie Sprawozdawczości Finansowej nr 9 (MSSF 9 ). Zwykle dzieli się je na instrumenty dłużne, instrumenty udziałowe oraz instrumenty pochodne . Są one również bazą do licznych konstrukcji hybrydowych.
Aktuariusz na już
Na tej stronie chcielibyśmy przybliżyć problematykę wyceny instrumentów finansowych oraz zaprosić do współpracy w tym obszarze z aktuariuszem.
Kto i kiedy potrzebuje wyceny instrumentów finansowych?
Instrumenty finansowe wymagają wyceny m.in. na potrzeby sprawozdawcze. Bywa tak, że dopiero podczas rewizji finansowej Audytor zaleca specjalistyczną wycenę, ponieważ spółka nie była świadoma, że zawarła z kontrahentem umowę skutkującą powstaniem złożonego instrumentu pochodnego. Oczywiście zdarza się również tak, że jednostka na wcześniejszym etapie jest już świadoma konieczności wyceny.
Wycena instrumentu finansowego może także być użyteczna w innych celach, np. podczas negocjacji biznesowych.
Kto i jak może dokonać wyceny instrumentów finansowych?
Aktuariusz ze względu na biegłość w zakresie matematyki finansowej ma odpowiednie przygotowanie oraz potwierdzone licencją uprawnienia do przeprowadzenia wyceny instrumentów finansowych. Istnieje wiele metod wyceny i tylko doświadczeni eksperci są w stanie zastosować odpowiednie, często mocno rozbudowane modele inżynierii finansowej. Ma to znaczenie przede wszystkim wtedy, gdy przedmiotem ekspertyzy jest instrument skomplikowany lub instrument o nieoczywistych warunkach szczegółowych. Doskonałym i bardzo częstym przykładem są tu różnego rodzaju opcje egzotyczne, wymagające bardzo indywidualnego podejścia do wyceny. Więcej informacji na ten temat można przeczytać na naszej stronie: modele wyceny opcji.
Przegląd instrumentów finansowych wycenianych przez halley.pl
Doświadczenie w wycenie instrumentów finansowych budujemy od wielu lat. Nasz zespół tworzą doktorzy nauk matematycznych, wykładowcy uniwersyteccy, dzięki czemu wyceny oparte są o solidny fundament wiedzy z zakresu rachunku prawdopodobieństwa i matematyki finansowej. Specjalizujemy się w przypadkach o bardzo różnorodnej, czasem mocno nietypowej specyfikacji, którą mogą charakteryzować się instrumenty pochodne. Niektóre z wycenianych przez nasze biuro aktuarialne instrumentów to:
- opcje na akcje i inne aktywa, w tym:
- europejskie (kupna oraz sprzedaży),
- amerykańskie (kupna oraz sprzedaży),
- dwustronne opcje call oraz put,
- opcje egzotyczne (m.in.: azjatyckie, lookback, z warunkami binarnymi, barierowe),
- opcje walutowe;
- warranty subskrypcyjne (emitowane np. w związku z realizacją programów motywacyjnych);
- złożone instrumenty finansowe obejmujące część kapitałową oraz zobowiązanie;
- akcje fantomowe;
- swapy, kontrakty IRS (ang. interest rate swaps);
- kontrakty terminowe (forward/futures, walutowe);
- obligacje zamienne na akcje;
- kredyty, obligacje, pożyczki zgodnie z metodą skorygowanej ceny nabycia.
Jak halley.pl wycenia instrumenty finansowe?
Przede wszystkim możemy śmiało stwierdzić, że wycena instrumentów finansowych nie ma tajemnic przed zespołem naszych ekspertów. Podstawą jest działanie zgodne ze sztuką aktuarialną.
Od instrumentu pojedynczego po całe portfele
W zależności od potrzeb Klienta wyceniamy zarówno pojedyncze instrumenty jak i całe ich pakiety. Z każdej wyceny sporządzamy raport aktuarialny o takim samym poziomie szczegółowości.
Od instrumentu standardowego po pochodne oraz złożone
Nigdy nie bagatelizujemy najprostszych konstrukcji instrumentów finansowych a zmierzyliśmy się już z szeregiem tych najbardziej złożonych. Były to np. połączenia opcji call i put czy też połączenia wierzytelności z opcją zamiany na akcje. Zwykle tego typu konstrukcje są zdefiniowane w umowach, aktach spisanych dość trudnym prawniczym językiem. Stąd modelowanie i wycena złożonych instrumentów finansowych tym bardziej wymaga profesjonalnego wsparcia i doświadczenia.
Bardzo dużą grupę instrumentów finansowych stanową instrumenty pochodne, zwane również derywatami od angielskiego słowa „derivatives”. Ich wycena jest przedmiotem naszej codziennej działalności.
Różne podejścia do wyceny instrumentu
Najczęściej standardy wymagają ustalenia tzw. wartości godziwej (fair value) instrumentu finansowego. Ta z kolei może być w zależności od standardu różnie definiowana. Na przykład, „swoją” definicję wartości godziwej zawiera Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej nr 2 (MSSF 2). Warto zwrócić uwagę, że definicja ta jest inna niż występująca w pozostałych MSSF-ach. Wartość godziwą wg MSSF 2 wykorzystujemy m.in. podczas wyceny programów motywacyjnych (ESOP).
Inna metoda ustalenia wartości instrumentu finansowego do sprawozdania to podejście zgodne z metodologią skorygowanej ceny nabycia. Stosujemy ją do np. w odniesieniu do kredytów, obligacji czy pożyczek.
4 zasadnicze cechy raportu z wyceny w halley.pl
Każda przeprowadzona w naszym biurze wycena instrumentów finansowych (w szczególności pojedynczego instrumentu) jest podsumowana w szczegółowym raporcie aktuarialnym.
Klarowna struktura
Raport aktuarialny zawiera czytelny opis przedmiotu wyceny, w tym: deskrypcję instrumentu, opis zastosowanej metody wyceny, przyjętych założeń oraz parametrów modelu.
Zgodność ze standardami
Raport jest uzupełniony o załącznik techniczny zawierający kluczowe definicje i zalecenia odpowiednich standardów – w zależności od rodzaju wyceny.
Sygnowany przez aktuariusza
Zaakceptowaną przez Klienta wersję raportu podpisuje licencjonowany aktuariusz wpisany do rejestru prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Raport plus
Doradztwo naszego biura aktuarialnego nie kończy się na sporządzeniu sprawozdania z przeprowadzonej wyceny. Oferujemy wsparcie po wycenie. Reagujemy na pytania, wątpliwości Klientów oraz w razie potrzeby także Biegłych Rewidentów.
Oferta halley.pl
- Staramy się z taką samą dbałością podchodzić zarówno do bardzo prostych jak i do wymagających zleceń. Zależy nam na każdym Kliencie.
- Do wycen podchodzimy indywidualnie: wszelkie interpretacje oraz założenia zawsze konsultujemy z Klientem. Zależy nam, by raport z wyceny był w maksymalnym stopniu zrozumiały dla jego odbiorców.
- Nie ma konieczności wykupywania u nas pakietu wielu wycen. Dzięki indywidualnemu podejściu możemy wypracować najlepiej odpowiadający Klientowi zakres usługi. W szczególności wykonujemy wycenę pojedynczego instrumentu za konkurencyjną i rozsądną cenę.
- Przygotowujemy również zaawansowane analizy wrażliwości i ryzyka dla wycenianych instrumentów pochodnych.
- Zapewniamy profesjonalny, elektronicznie podpisany przez aktuariusza raport z wyceny, który w razie potrzeby uzupełniony jest o pliki Excel.
- Ponadto, mamy duże doświadczenie w rozmowach z Audytorami, dzięki czemu czynnie wspieramy Klienta w rozmowach podczas rewizji finansowych w odniesieniu do naszej wyceny i raportu.
- Zespół halley.pl składa się z doktorów nauk matematycznych, którzy prowadzą uniwersyteckie kursy z wyceny instrumentów finansowych i inżynierii finansowej. Stanowi to obok bogatego doświadczenia gwarancję gruntownej wiedzy teoretycznej.