Ustawa o rachunkowości wskazuje na konieczność ujmowania w bilansie zobowiązań z tytułu pozapłacowych świadczeń pracowniczych. Załącznik nr 1 do Ustawy zawiera wzór bilansu firmy, w którym na pozycji B.I.2 po stronie pasywów figuruje „rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne”. Rezerwę tę należy ujmować w bilansie zawsze, gdy jej wysokość jest istotna.
Świadczenia, na które trzeba tworzyć rezerwy aktuarialne, to:
- odprawy emerytalne,
- odprawy rentowe,
- odprawy pośmiertne,
- nagrody jubileuszowe,
- deputaty węglowe
- opieka medyczna,
- mieszkania służbowe,
- niewykorzystane urlopy,
- bonifikaty dla emerytowanych pracowników,
- świadczenia, które wypłaca zakładowy fundusz świadczeń socjalnych,
- oraz inne świadczenia wynikające ze sformalizowanych i zwyczajowych zobowiązań pracodawcy wobec pracowników.
Wysokość powyższych świadczeń może być ustalana w różnorodnych układach zbiorowych lub przyjęta zgodnie z Kodeksem pracy.
Należy stosować Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 (MSR 19) lub Krajowy Standard Rachunkowości nr 6. Standard ten przewiduje zastosowanie metody aktuarialnej Projected Unit Credit dla większości wymaganych prawem rezerw.
Metoda MSR 19 i KSR 6 oparta jest na szacunku śmiertelności, mobilności, częstotliwości występowania nieszczęśliwych wypadków i założeniach dotyczących stóp procentowych.
Ze względu na stopień skomplikowania obliczeń MSR 19, art. 59 standardu wyraźnie zaleca, by obliczenia wysokości rezerw były wykonywane przez doświadczonego aktuariusza, zaś punkt 4.7 KSR 6 wskazuje konieczność udziału aktuariusza przy szacowaniu rezerw.