Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy regularnie informuje na stronach internetowych Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) o terminie egzaminu aktuarialnego. Ostatnio egzamin odbywał się miesiąc temu. Nowy termin nie jest jeszcze opublikowany.
Kto to jest aktuariusz?
Zasady wykonywania zawodu aktuariusza określa Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Zgodnie z ustawą
aktuariuszem jest osoba fizyczna wykonująca czynności w zakresie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, wpisana do rejestru aktuariuszy.
Jakie wymogi stawiane są przed kandydatem na aktuariusza? Należą do nich:
- ukończone studia wyższe;
- uprzednie wykonywanie pod kierunkiem aktuariusza przez co najmniej rok czynności z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki;
- zdanie egzaminu aktuarialnego;
- pełna zdolność do czynności prawnych oraz publicznych;
- niekaralność za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.
Główne obszary działalności aktuariusza
Aktuariusz jest specjalistą zatrudnianym przede wszystkim przez Towarzystwa Ubezpieczeniowe. Do zadań aktuariusza, które najłatwiej przywołać, należy kalkulacja składek ubezpieczeniowych związanych z zawarciem polisy (umowy) ubezpieczeniowej. Jednak pełen zakres obowiązków w Towarzystwach Ubezpieczeniowych oraz Towarzystwach Ubezpieczeń Wzajemnych jest znacznie szerszy: m.in. wyznaczanie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, kontrola aktywów zabezpieczających te rezerwy, analizy statystyczne, tworzenie taryf, określanie i śledzenie poziomów kluczowych parametrów finansowych.
Poza tym aktuariusz może także wykonywać swój zawód w biurze aktuarialnym. Wówczas jego przykładowe zadania to:
- wycena rezerw na świadczenia pracownicze (odprawy emerytalno-rentowe, odprawy pośmiertne, nagrody jubileuszowe, odpis na ZFŚS itd.) wg KSR 6 oraz MSR 19;
- wycena programów motywacyjnych (ESOP, warranty, opcja na akcje) wg MSSF 2;
- wycena wartości godziwej (fair value) instrumentów finansowych;
- wycena według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu).
Kalkulacje tego rodzaju prawie zawsze wymagają zastosowania metod rachunku prawdopodobieństwa i statystyki. Aktuariusz określa, kwantyfikuje i szacuje ryzyko.
Egzamin aktuarialny – termin
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 grudnia 2016 r. w sprawie egzaminu aktuarialnego egzaminy odbywają się przynajmniej dwa razy w roku kalendarzowym.
Ostatni, 92 z rzędu egzamin aktuarialny odbył się miesiąc temu: 28-29 października 2024 r. Aktualnie nie ma jeszcze opublikowanego terminu kolejnego najbliższego egzaminu.
Zakres przedmiotowy
Egzamin aktuarialny obejmuje następujące bloki tematyczne:
- Matematyka finansowa
- Prawdopodobieństwo i statystyka
- Matematyka ubezpieczeń na życie
- Matematyka pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych
- Ekonomia
- Rachunkowość i sprawozdawczość finansowa w zakładzie ubezpieczeń
- Modelowanie
- Zarządzanie ryzykiem zakładu ubezpieczeń
- Prawo ubezpieczeniowe i prawo podatkowe
Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy co najmniej na trzy miesiące przed wyznaczonym terminem egzaminu publikuje obszerny wykaz zalecanej literatury oraz aktów prawnych odpowiadających wyżej wymienionym obszarom tematycznym. Egzamin oceniany jest jako trudny.
Ważne odnośniki dotyczące zawodu aktuariusza, rejestru aktuariuszy, wyników egzaminów aktuarialnych i innych aktualności aktuarialnych
Rejestr aktuariuszy w Polsce:
https://www.knf.gov.pl/podmioty/Podmioty_rynku_ubezpieczeniowego/Rejestr_aktuariuszy
Wyniki i zadania z poprzednich egzaminów aktuarialnych:
https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/egzaminy/Aktuariusze_egzaminy/Egzaminy_aktuarialne
Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy: