W styczniu 2013, a więc już dawno temu, zostały wprowadzone zmiany w MSR 19. Z punktu widzenia polskiego kontekstu rezerw na świadczenia pracownicze wpłynęły one na sposób ujmowania rezerw. Dodatkowym czynnikiem komplikującym wyceny okazała się tzw. „stara ustawa o wieku emerytalnym„, którą w późniejszych latach Polski Parlament zastąpił kolejną ustawą tzw. „nową ustawą o wieku emerytalnym„.
Mimo tego, że zmiany te pojawiły się wiele lat temu, poniżej podsumowujemy i przypominamy zamieszczanie, które wprowadziły. Nierzadko spotykaliśmy się bowiem jeszcze z sytuacją, gdy niektórzy nasi nowi klienci, którzy wcześniej albo nie liczyli rezerw, albo byli obsługiwani przez osoby bez dostatecznej wiedzy i kwalifikacji zawodzie aktuariusza, nie mieli tego świadomości…
Trzy poniższe przykłady mają ukazać Państwu, że wprowadzone wtedy zmiany w MSR 19 były istotne i warto dobrze je rozumieć. Oczywiście w ramach świadczonych przez nas usług dokładnie wyjaśniamy naszym klientom niuanse tych zmian. Ponadto przygotowujemy wyceny zgodne z ostatecznie wybranym przez klienta standardem rachunkowości. Dodajmy, że poniższe przykłady nie mają charakteru doradztwa, a jedynie edukacyjny.
Zmiany w MSR 19 z punktu widzenia „Firmy X”
Firma X na koniec 2011 roku utworzyła rezerwę na odprawy emerytalne w kwocie 300 000 zł. W dniu 2012-12-31 aktuariusz wyznaczył aktualizację kwoty rezerwy na odprawy emerytalne. Nowa rezerwa wynosi 250 000 zł, a jej spadek wynika głównie ze zmiany ustawowego wieku emerytalnego. (Dla porównania aktuariusz sprawdził, że przy poprzednim wieku emerytalnym wynosiłaby ona 320 000 zł). Ponieważ Firma X zdecydowała się jeszcze w tym roku pozostać przy starym MSR 19, to nie może ująć kwoty 250 000 zł. Zamiast niej musi ująć kwotę bliską 320 000 zł. Dlaczego? Mianowicie stary MSR 19 obliguje ją do amortyzacji powstałego kosztu przeszłego zatrudnienia z tytułu zmiany wieku emerytalnego. Warto dodać, że będzie to rozciągnięte na szereg kolejnych lat. Aktuariusz halley.pl przygotował w dla Firmy X dokładny schemat amortyzacji.
„Firma Y” Sp. z o.o. i „nowe MSRy”
Firma Y jest w analogicznej sytuacji jak firma X, ale zdecydowała się na nowy MSR 19. W związku z tym ujmuje kwotę 320 000 zł. Nowy MSR 19 obliguje firmę Y do ujawnienia rachunku zysków i strat aktuarialnych. W ujawnieniu tym niektóre pozycje z tytuły zmiany Firma Y jest zobligowana przez nowy MSR 19 do wykazania w ramach zysków i strat okresu. Inne zaś musi wykazać w innych całkowitych dochodach. Przygotowany przez aktuariusza halley.pl rachunek zysków i strat aktuarialnych zawiera pełną informację, niezbędną do powyższego księgowania i ujawniania.
Czy zmiany w MSR 19 wpłynęły na „Firmę Z” S.A.?
Firma Z stosuje nowy MSR 19 z pełnymi ujawnieniami w swoim sprawozdaniu. W przypadku Firmy Z rezerwy wzrosły z 3 000 000 na 3 500 000 (nowy wiek emerytalny spowodował akurat w jej przypadku wzrost rezerw). Zgodnie z nowym MSR 19 Firma Z zobligowana jest do ujawnienia szerszych niż dotychczas informacji , jak np.
- rozbicie zysków i strat aktuarialnych na te wynikające ze zmiany założeń demograficznych, finansowych (szczególnie istotne w tym roku, ze względu na bardzo niskie rynkowe stopy dyskontowe) i korekty ex post,
- obligatoryjne księgowania w zyski i straty okresu jednych pozycji, zaś innych w inne całkowite dochody,
- profil prognozowanych przepływów pieniężnych,
- i inne.
Aktuariusze halley.pl przygotowali i przedyskutowali z Firmą Z noty ujawnieniowe, które Firma Z umieściła bezpośrednio w swoim sprawozdaniu finansowym.